gokturkce
 
  Ana Sayfa
  Göktürk yazısı
  Orhun yazıtısı
  Göktürk alfabesi
  Göktürk Alfabesinin Kökeni
  Göktürkçede Ünlüler
  Göktürkçede Ünsüzler
  Yazısında Yazım
  Alıştırma
  Ses özellikleri
  Yapım eki
  İsim Çekim Ekleri
  Fiil Çekim Ekleri
  Fiilimsiler
  Bileşik fiiller
  Sayılar
  Söz varlığı
  Sözlük
  Yazı Fontları
  Göktürk Kağanları
  Örnek Metinler
  Orhun yazıtlarının önemi
  İletişim
Bileşik fiiller

BİRLEŞİK FİİLLER

Köktürkçede birleşik fiiller, aşağıda sıralandığı şekilde iki yolla yapılır:

1.İsim + yardımcı fiil”: Geçişsiz fiiller için “bol-”; geçişli fiiller için “kıl-” yardımcı fiili kullanılır. “kul bol-” (kul olmak), “küŋ bol-” (cariye olmak), “baz kıl-” (tâbi kılmak)

2.Fiil + zarf fiil eki + tasvir fiili”:

- “Fiil + -A~-I/-U + bir-”: Kesinlik bildirir. “Ver-” tasvir fiili Türkiye Türkçesinde tezlik bildirir. Göktürkçede tezlik değil, kesinlik bildirir: “Tuta birmiş” (tutmuştur), “alı birmiş” (almış)
- “Fiil + -I/-U + u-”: Yeterlik bildirir: “kim artatı udaçı erti” (kim bozabilecek idi), “itini yaratunu umaduk yana içikmiş” (teşkilâtlanmadığı için tekrar tâbi olmuş)
- “Fiil + -U + ıd-”: Oluşun, hareketin tamamlandığını bildirir: “ıçgınu ıdmış” (elden çıkarmış), “yitürü ıdmış” (kaybetmiş)
- “Fiil + -A ~-U~(X)p + bar-”: Oluşun, hareketin tamamlandığını bildirir: “uça barmış” (uçup gitmiş, vefat etmiş), “yokadu barır ermiş” (yok olup gidermiş)

 

İSİM CÜMLESİ

Göktürkçede isim cümlesi iki şekilde kurulur. Birincisinde cümlenin sonuna doğrudan isim soylu bir sözcük getirilir: “Bilge Tonyukuk men.” (Ben Bilge Tonyukuk’um.) İkincisinde “er-” fiili kullanılır: “Tabgaç kagan yagımız erti.” (Çin milleti düşmanımız idi.)

Saat  
   
Bugün 1 ziyaretçi (2 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol